Measles in marathi :गोवर, , हा एक अत्यंत संसर्गजन्य विषाणूजन्य संसर्ग आहे जो प्रामुख्याने मुलांना प्रभावित करतो तसेच याची काही लक्षणे हि रुबेला सारखी हि असतात ,सर्व वयोगटातील लोकांमध्ये होऊ शकतो.गोवर झाल्यास संपूर्ण शरीरावर लाल पुरळ उठतात.
गोवरच्या बाबतीत, हे लाल पुरळ सुरुवातीला डोक्यावर असतात आणि नंतर हळूहळू संपूर्ण शरीरावर पसरतात. गोवर रोगाला रुबेओला असेही म्हणतात.
गोवर हा एक अतिशय संसर्गजन्य संसर्ग आहे ज्यामुळे संपूर्ण शरीरावर त्वचेवर पुरळ आणि फ्लू सारखी लक्षणे दिसून येतात. व्यापक लसीकरणामुळे युनायटेड स्टेट्समध्ये गोवर दुर्मिळ आहे. परंतु जगभरात दरवर्षी लाखो प्रकरणे घडतात.
येथे upcharonline वर गोवर बद्दल काही तपशीलवार माहिती बघणार आहोत:
गोवर होण्याची कारणे काय? | Reasons for measles in Marathi
Measles in Marathi :गोवर पॅरामिक्सोव्हायरस कुटुंबातील विषाणूच्या संसर्गामुळे होतो. विषाणू हे लहान परजीवी सूक्ष्मजीव आहेत. एकदा तुम्हाला संसर्ग झाला की, विषाणू शरीरातील पेशींवर आक्रमण करण्यास सुरवात करतो आणि त्याचे जीवन चक्र पूर्ण करण्यासाठी सेल्युलर घटकांचा वापर करतो. गोवरचा विषाणू प्रथम श्वसनसंस्थेला संक्रमित करतो. तथापि, ते अखेरीस रक्तप्रवाहाद्वारे शरीराच्या इतर भागांमध्ये पसरते.
गोवर हा फक्त मानवांमध्ये होतो, याशिवाय इतर कोणत्याही जीवात आढळत नाही. जगभरात गोवरचे 24 ज्ञात अनुवांशिक रूपे देखील आहेत, जे सूचित करतात की हा एक अनुवांशिक रोग असू शकतो, जरी सध्या फक्त 6 अनुवांशिक रूपे अस्तित्वात आहेत.Gowar ka hoto?
जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला गोवरचा त्रास होतो तेव्हा त्याच्या आजूबाजूला राहणाऱ्या लोकांनाही हा आजार होण्याची दाट शक्यता असते कारण हा विषाणू शिंकणे आणि खोकल्याने हवेत पसरतो ज्यामुळे दुसऱ्या व्यक्तीला सहज संसर्ग होऊ शकतो. सोप्या शब्दात सांगायचे तर हा एक पसरणारा आजार आहे.
गोवर हा गोवर विषाणूमुळे होतो, जो पॅरामिक्सोव्हायरस कुटुंबातील आहे. संक्रमित व्यक्तींच्या श्वसनाच्या थेंबाद्वारे त्याचा प्रसार होतो. जेव्हा एखादी संक्रमित व्यक्ती खोकते किंवा शिंकते तेव्हा हा विषाणू हवेत किंवा पृष्ठभागावर काही तासांसाठी निलंबित राहू शकतो, ज्यामुळे तो अत्यंत संसर्गजन्य बनतो.
गोवर झालेल्या व्यक्तीला शिंका येते किंवा खोकला येतो तेव्हा ते हवेत फवारलेल्या थेंबांमधून जाऊ शकते. व्हायरसच्या संपर्कात आलेल्या व्यक्तीला साधारणत: 7-14 दिवसांनी लक्षणे दिसतात.
गोवर झालेल्या लोकांमध्ये पुरळ येण्याच्या ४ दिवस आधी हा रोग पसरू शकतो. त्यांना ताप, वाहणारे नाक आणि खोकला असताना ते सर्वाधिक संसर्गजन्य असतात. इतर परिस्थितींमुळे (जसे की एचआयव्ही आणि एड्स) कमकुवत रोगप्रतिकारक प्रणाली असलेले लोक ते बरे होईपर्यंत गोवरच्या विषाणूचा प्रसार करू शकतात.
गोवर किती टप्प्यांमध्ये होऊ शकतो | Steps of Measles disease
गोवरच्या सुरुवातीपासून ते शेवटपर्यंत, हे चार टप्प्यांत विभागले जाऊ शकते, हे टप्पे दोन ते तीन आठवड्यांपर्यंत टिकतात, परंतु गंभीर प्रकरणांमध्ये चार आठवड्यांपर्यंत टिकू शकतात. गोवरच्या चार अवस्था खाली वर्णन केल्या आहेत:-
- उष्मायन अवस्था – उष्मायन हा गोवरचा पहिला टप्पा मानला जातो. या अवस्थेत व्यक्ती गोवर म्हणजेच गोवरच्या विषाणूच्या संपर्कात येते. गोवरची लक्षणे सुरू होण्यापूर्वी हे सहसा 10 ते 14 दिवस असते.
- Prodromal (catarrhal) (prodromal – catarrhal) – गोवरचा दुसरा टप्पा प्रोड्रोमल म्हणून ओळखला जातो. प्रोड्रोमल अवस्थेत, गोवरची काही प्रारंभिक लक्षणे दिसतात. दुसऱ्या टप्प्यात गोवर ताप, अस्वस्थता, खोकला, डोळ्यांच्या बुबुळाच्या पुढील भागाचा होणारा दाह आणि सर्दी यांसारखी लक्षणे स्पष्टपणे दिसून येतात.
- पुरळ फेज – प्रोड्रोमल टप्प्यानंतर दोन ते चार दिवसांनी मॅक्युलोपापुलर (सपाट आणि लाल) पुरळ उठते. गोवरचा हा तिसरा टप्पा आहे आणि यादरम्यान दुसऱ्या टप्प्यातील लक्षणेही रुग्णाला दिसतात, परंतु पहिल्याच्या तुलनेत ती मोठी दिसू शकतात. या काळात ताप 104 ते 105.8 फॅ (40 ते 41 सी) पर्यंत असू शकतो.Measles in marathi
- पुनर्प्राप्तीचा टप्पा – या टप्प्यात, रुग्ण बरा होऊ लागतो. या अवस्थेत म्हणजे पुरळ दिसल्यानंतर चार दिवस रुग्णांना सहसा संसर्गजन्य असतो. मग हळूहळू गोवरचा प्रभाव कमी होऊ लागतो. ही अवस्था आल्यावर ताप वगैरे लक्षणेही दिसणे बंद होते आणि त्याच वेळी पुरळ उठणे सुरू होते.Measles in marathi
गोवर ची लक्षणे | Symptoms of Measles in Marathi
लक्षणे:Measles in marathi
गोवरची चिन्हे आणि लक्षणे विषाणूच्या संपर्कात आल्यानंतर साधारणतः 10 ते 14 दिवसांनी दिसतात. ते समाविष्ट आहेत:Govar chi Lakshne
- उच्च ताप
- खोकला
- वाहणारे नाक
- लाल, पाणचट डोळे (नेत्रश्लेष्मलाशोथ)
- घसा खवखवणे
- कोपलिकचे डाग: लाल पार्श्वभूमीवर निळसर-पांढरे केंद्र असलेले छोटे पांढरे डाग, सहसा गालाच्या आतील बाजूस तोंडाच्या आत आढळतात
- पुरळ: एक लाल, सपाट पुरळ जो सहसा चेहऱ्यावर सुरू होतो आणि नंतर शरीराच्या इतर भागात पसरतो. पुरळ सहसा अनेक दिवस टिकते.
इतर लक्षणे | Complications in Measles
बहुतेक लोक गोवर पासून तीव्रतेशिवाय बरे होतात, परंतु काही व्यक्तींना अधिक गंभीर परिणाम जाणवू शकतात. गोवरच्या गंभीर परिणामांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- कानाचे संक्रमण
- न्यूमोनिया
- अतिसार
- एन्सेफलायटीस (मेंदूचा दाह)
- अंधत्व:Measles in marathi
- तीव्र श्वसन संक्रमण
- सबॅक्युट स्क्लेरोसिंग पॅनेसेफलायटीस (SSPE), एक दुर्मिळ परंतु घातक प्रगतीशील न्यूरोलॉजिकल डिसऑर्डर जो एखाद्या व्यक्तीला गोवर झाल्यानंतर अनेक वर्षांनी विकसित होऊ शकतो.
गोवर चा प्रतिबंध कसा करता येईल | Prevention measures of Measles in Marathi
प्रतिबंध:what to do when measles happen ?
गोवर रोखण्याचा सर्वात प्रभावी मार्ग म्हणजे लसीकरण. गोवर लस सामान्यतः गोवर-गालगुंड-रुबेला (MMR) लस मालिकेचा भाग म्हणून दिली जाते. मुलांना MMR लसीचे दोन डोस मिळावेत अशी शिफारस केली जाते, पहिला डोस 12 ते 15 महिने वयाच्या आणि दुसरा डोस 4 ते 6 वर्षांच्या वयात दिला जातो. ज्या प्रौढांना लसीकरण केले गेले नाही किंवा गोवर झाला नाही त्यांना देखील लसीकरण करता येते.
गोवर वरील उपचार | treatment for measles in marathi
उपचार:govar vr upchar
गोवरसाठी कोणताही विशिष्ट अँटीव्हायरल उपचार नाही. उपचार मुख्यत्वे लक्षणांपासून मुक्त होण्यावर आणि पुनर्प्राप्ती दरम्यान रोगप्रतिकारक शक्तीला समर्थन देण्यावर लक्ष केंद्रित करते. यात हे समाविष्ट असू शकते:
विश्रांती आणि भरपूर द्रवपदार्थ खाणे
ताप कमी करण्यासाठी आणि अस्वस्थता कमी करण्यासाठी ओव्हर-द-काउंटर वेदना कमी करणारे व्हिटॅमिन ए सप्लिमेंट्स, जे लक्षणे आणि धोक्याची तीव्रता कमी करण्यास मदत करू शकतात, विशेषत: व्हिटॅमिन ए ची कमतरता असलेल्या मुलांमध्ये ते दिसून येते.
तुम्हाला किंवा इतर कोणाला गोवर झाल्याचा संशय असल्यास, वैद्यकीय मदत घेणे महत्त्वाचे आहे. गोवर हा एक लक्षात येण्याजोगा आजार आहे, याचा अर्थ त्याचा प्रसार रोखण्यासाठी आरोग्य सेवा प्रदात्यांनी सार्वजनिक आरोग्य अधिकाऱ्यांकडे प्रकरणे नोंदवणे आवश्यक आहे.
गोवर वर वेळीच इलाज नाही केल्यास काय होते? | what happens when measles is not treated on time?
जर एखादी व्यक्ती गोवरच्या विषाणूच्या पकडीत आली तर त्याला पुढील गुंतागुंतांना सामोरे जावे लागू शकते: –
कानाचे संक्रमण: गोवरच्या सर्वात सामान्य गुंतागुंतांपैकी एक म्हणजे जिवाणू कानाचा संसर्ग.
ब्राँकायटिस, स्वरयंत्राचा दाह किंवा क्रुप: गोवरमुळे तुमच्या व्हॉईस बॉक्स (स्वरयंत्राची) जळजळ होऊ शकते किंवा तुमच्या फुफ्फुसांच्या मुख्य वायुमार्गांना (श्वासनलिकांसंबंधी नळ्या) आतल्या भिंतींना जळजळ होऊ शकते. चला एक ओळ बनवू.
न्यूमोनिया: न्यूमोनिया ही गोवरची एक सामान्य गुंतागुंत आहे. तडजोड केलेली रोगप्रतिकारक प्रणाली असलेल्या लोकांमध्ये विशेषतः धोकादायक प्रकारचा न्यूमोनिया विकसित होऊ शकतो जो कधीकधी प्राणघातक असतो.
एन्सेफलायटीस: गोवर असलेल्या 1,000 पैकी 1 व्यक्तीला एन्सेफलायटीस नावाची गुंतागुंत निर्माण होते. एन्सेफलायटीस गोवर झाल्यानंतर लगेच होऊ शकतो किंवा काही महिन्यांनंतर येऊ शकत नाही.
गरोदरपणातील समस्या: जर तुम्ही गरोदर असाल, तर तुम्हाला गोवर टाळण्यासाठी विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे कारण या आजारामुळे अकाली प्रसूती या समस्या निर्माण होऊ शकतात.4
गोवर वर उपचार करण्याची पद्धत कशी आहे? | How is measles treated?
आजपर्यंत, गोवरसारख्या गंभीर संक्रमणांवर कोणतेही विशिष्ट उपचार नाहीत. मुलाच्या जन्मानंतर गोवर लसीकरणाच्या मदतीने मुलाच्या शरीरात रोगप्रतिकारक शक्ती निर्माण केली जाते जेणेकरून त्याला भविष्यात गोवरसारख्या गंभीर समस्यांना सामोरे जावे लागू नये. तथापि, जेव्हा एखादी व्यक्ती measles त्यास बळी पडते, तेव्हा त्या दरम्यान खालीलपैकी काही उपायांचा अवलंब केला जातो: –
- पोस्ट-एक्सपोजर लसीकरण: गोवरच्या विषाणूच्या संपर्कात आल्यानंतर 72 तासांच्या आत लहान मुलांना तसेच लसीकरण नसलेल्या लोकांना या रोगापासून संरक्षण देण्यासाठी गोवर लसीकरण केले जाऊ शकते.
- इम्यून सीरम ग्लोब्युलिन इम्यून सीरम ग्लोब्युलिन :- गरोदर स्त्रिया, अर्भकं आणि कमकुवत रोगप्रतिकारक प्रणाली असलेल्या लोकांना विषाणूच्या संपर्कात आलेल्यांना इम्यून सीरम ग्लोब्युलिन नावाचे प्रोटीन (अँटीबॉडी) इंजेक्शन मिळू शकते.
You may also like:Stress Anxiety Signs and Symptoms in Marathi | चिंता ताणतणाव आजार व लक्षणे
गोवर वर वापरली जाणारी औषधे |medicine used in Measles treatment
ताप कमी करणारे: तुम्ही किंवा तुमचे मूल गोवरसोबत येणारा ताप कमी करण्यासाठी अॅसिटामिनोफेन (टायलेनॉल, इतर), आयबुप्रोफेन (अ‍ॅडविल, चिल्ड्रन्स मोट्रिन, इतर), किंवा नेप्रोक्सन सोडियम (अलेव्ह) सारखी ओव्हर-द-काउंटर औषधे घेऊ शकता. काउंटर औषधे देखील घ्या.Measles in marathi
ऍस्पिरिन किशोरवयीन मुलांना देऊ नका. जरी 3 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या मुलांमध्ये ऍस्पिरिन वापरण्यास मान्यता दिली असली तरी, चिकनपॉक्स किंवा फ्लू सारखी लक्षणे बरे होणारी मुले आणि किशोरवयीन मुलांनी कधीही ऍस्पिरिन घेऊ नये.
अँटिबायोटिक्स: गोवर झाल्यानंतर जर तुम्हाला किंवा तुमच्या मुलाला बॅक्टेरियाचा संसर्ग झाला, जसे की न्यूमोनिया किंवा कानाचा संसर्ग, तुमचे डॉक्टर अँटीबायोटिक्स लिहून देऊ शकतात.
गोवरमध्ये हे घरगुती उपाय करा | home remedies for govar(measles) in Marathi
गोवर वर बरेच लोक घरीच उप्पाय करतात परंतु डॉक्टरांचा सल्ले घेणे गरजेचे आहे. जर तुम्हाला किंवा तुमच्या मुलाला गोवरचा त्रास होत असेल तर तुम्ही खाली नमूद केलेल्या काही खास घरगुती उपायांचा अवलंब करू शकता, ज्यामुळे त्यामुळे होणारा त्रास टाळता येईल.Measles in marathi
- कडुलिंबाची पाने वापरा:-गोवरच्या विषाणूंमुळे शरीरात खाज सुटणे खूप सामान्य आहे. रुग्णाची खाज कमी करण्यासाठी कोमट पाण्यात कडुलिंबाच्या पानांनी आंघोळ केली जाऊ शकते. एवढेच नाही तर गोवर बरा झाल्यानंतरही रुग्णाने काही दिवस फक्त तीन पाण्याने आंघोळ करावी, तसेच घराच्या स्वच्छतेसाठी कडुलिंबाचे पाणी वापरावे जेणेकरून संसर्ग अधिक पसरू नये. वास्तविक, कडुलिंबातील बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि बुरशीविरोधी क्रियाकलाप गोवर विषाणूचा प्रभाव कमी करू शकतो आणि त्यातून आराम मिळवू शकतो. तसेच, कडुनिंबाचा संसर्ग विरोधी प्रभाव असतो, जो गोवरसाठी चांगला मानला जातो.
- नारळ पाणी प्या :-गोवरपासून आराम मिळवण्यासाठी नारळाच्या पाण्याचा वापर केला जाऊ शकतो. हा संसर्ग झाल्यानंतर रुग्णाला अनेकदा चिडचिड होते आणि गोवरमुळे होणाऱ्या पुरळांमुळे होणार्‍या चिडचिडीमुळे त्याला खूप त्रास होतो. नारळपाणी थंड असल्याने ते द्यावे. इतकंच नाही तर एका संशोधनानुसार गोवरमुळे होणाऱ्या पुरळांवर नारळपाणी लावल्यास थंडीही मिळते आणि ती आणखी वाढण्यापासून रोखते.
- कोमट पाणी प्या :-गोवरचा त्रास असलेल्या व्यक्तीने थंड पाणी अजिबात पिऊ नये, कारण या काळात त्याला सर्दी आणि तापाचा त्रास होऊ शकतो. अशा परिस्थितीत कोमट पाण्याचे सेवन केल्याने गोवर दरम्यान सर्दी आणि नाकातून वाहणे यापासून आराम मिळू शकतो.govar sathi gharguti upay
- फोन, टीव्ही, संगणक इत्यादी वापरू नका :-गोवरामुळे डोळ्यांशी संबंधित समस्या येण्याची दाट शक्यता असते, अशावेळी रुग्णाने फोन, टीव्ही, कॉम्प्युटर इत्यादी वापरू नये.
- शक्य तितकी विश्रांती घ्या :-गोवर रुग्णाने शक्य तितकी विश्रांती घ्यावी आणि हे लक्षात ठेवावे की त्यांनी इतर लोकांपासून दूर राहावे जेणेकरून संसर्ग दुसर्‍या व्यक्तीला होणार नाही.
- संतुलित आहार घ्या :-गोवर झाल्यास रुग्णाने आपल्या खाण्यापिण्याची विशेष काळजी घ्यावी, कारण कोणत्याही आजाराशी लढण्यासाठी औषधांपेक्षा आहार महत्त्वाची भूमिका बजावतो. आहारासाठी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेऊ शकता. लक्षात घ्या, कोणताही रोग किंवा संसर्ग झाल्यास, डॉक्टर किंवा रोग विशेषज्ञांच्या सल्ल्याशिवाय कोणतेही औषध, उपाय किंवा आहार बदलू नये, यामुळे गंभीर परिस्थिती उद्भवू शकते.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
गोवरचे दुसरे नाव काय आहे?
गोवरच्या बाबतीत, हे लाल पुरळ सुरुवातीला डोक्यावर असतात आणि नंतर हळूहळू संपूर्ण शरीरावर पसरतात. गोवर रोगाला रुबेओला असेही म्हणतात
गोवर रोगात खालीलपैकी कोणता अवयव प्रभावित होतो?
त्वचा आणि मज्जासंस्था आहे. गोवर हा अत्यंत संसर्गजन्य आजार आहे. याला लाल गोवर किंवा रुबेला असेही म्हणतात. गोवर हा गोवर विषाणू (MV) मुळे होणारा रोगप्रतिकारक प्रणाली, मज्जासंस्था आणि त्वचेचा संसर्ग आहे.
गोवर साठी सर्वोत्तम उपचार काय आहे?
एकदा गोवरची लागण झाली की, विशिष्ट उपचार नाही. उपचारांमध्ये लक्षणे दूर करण्यासाठी आरामदायी उपाय प्रदान करणे, जसे की विश्रांती आणि उपचार करणे किंवा गुंतागुंत टाळणे यांचा समावेश होतो.
गोवरला पहिला रोग का म्हणतात?
“पहिला रोग” (गोवर), प्रथम 10 व्या शतकाच्या आसपास वैज्ञानिकदृष्ट्या वर्णन केलेला, गोवरच्या विषाणूमुळे होतो. मॅक्युलोपाप्युलर पुरळ सुरुवातीला चेहऱ्यावर आणि कानाच्या मागे दिसते.