Gallbladder stone in Marathi: पित्ताशयातील खडे हे कोलेस्टेरॉल सारख्या पित्तामध्ये आढळणाऱ्या घन पदार्थांपासून बनवलेल्या पाचक द्रवाचे साठे असतात. ते सामान्य आहेत आणि लक्षणे निर्माण करू शकतात किंवा नसू शकतात. लक्षणे असलेल्या लोकांना सहसा त्यांचे पित्ताशय बाहेर काढावे लागतात.
पित्ताशयातील खडे, ज्याला पित्ताशयाचे खडे किंवा पित्ताशयातील खडे देखील म्हणतात, ते कठोर साठे आहेत जे पित्ताशयामध्ये तयार होतात, यकृताच्या खाली स्थित एक लहान अवयव. हे दगड सहसा कोलेस्टेरॉल, पित्त रंगद्रव्ये, कॅल्शियम क्षार किंवा या पदार्थांच्या मिश्रणाने बनलेले असतात. पित्ताशयावरील दगडांबद्दल काही तपशीलवार माहिती येथे upcharonline वर आहे.
पित्ताशयातील खडे म्हणजे काय? | what are gallstones |Pittashay stone
तुमचा पित्ताशय हा तुमच्या वरच्या उजव्या ओटीपोटात, तुमच्या यकृताच्या अगदी खाली एक लहान अवयव आहे. हे एक पाउच आहे जे पित्त साठवते, एक हिरवा-पिवळा द्रव जो पचनास मदत करतो. तुमच्या पित्ताशयातील समस्या सामान्यतः तेव्हा उद्भवतात जेव्हा एखादी गोष्ट पित्त नलिका अवरोधित करते — जसे पित्ताशयाचा दगड.पित्तामध्ये आढळणारे कोलेस्टेरॉलसारखे पदार्थ घट्ट झाल्यावर बहुतेक पित्त खडे तयार होतात.
तुमचे पित्ताशय तुमच्या यकृतामध्ये बनवलेले पित्त, पित्त साठवून सोडते आणि पचनास मदत करते. पित्त देखील कोलेस्टेरॉल आणि बिलीरुबिन सारखे कचरा वाहून नेतो, जे तुमचे शरीर लाल रक्तपेशींचे विघटन करते तेव्हा बनवते. या गोष्टी पित्ताशयात खडे बनवू शकतात. पित्त नलिका अवरोधित करेपर्यंत ते तुमच्याकडे आहेत हे कदाचित तुम्हाला माहीत नसेल, ज्यामुळे वेदना होतात ज्यांना त्वरित उपचारांची आवश्यकता असते.
पित्ताशयातील खड्यांचे प्रकार |Types of Gallbladder stone in Marathi
पित्ताशयातील खड्यांचे प्रकार: पित्ताशयाचे खडे विविध प्रकारचे असतात, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
- कोलेस्टेरॉल स्टोन्स: हे सर्वात सामान्य प्रकार आहेत आणि प्रामुख्याने कोलेस्टेरॉलचे बनलेले असतात. जेव्हा पित्त घटकांमध्ये असंतुलन असते तेव्हा ते तयार होतात, ज्यामुळे कोलेस्टेरॉल स्फटिक होते.हे सहसा पिवळे-हिरवे असतात. ते सर्वात सामान्य आहेत, 80% पित्त खडे बनवतात.
- पिगमेंट स्टोन्स: हे दगड लहान आणि गडद असतात आणि ते बिलीरुबिनपासून बनलेले असतात, यकृत लाल रक्तपेशींचे विघटन करते तेव्हा तयार होतो. सिरोसिस, पित्तविषयक ट्रॅक्ट इन्फेक्शन किंवा आनुवंशिक रक्त विकार यासारख्या विशिष्ट परिस्थिती असलेल्या लोकांमध्ये रंगद्रव्य दगड अधिक सामान्य असतात.हे लहान आणि गडद आहेत. ते बिलीरुबिनपासून बनलेले आहेत.
Gallstones Symptoms | पित्ताशय खडे लक्षणे
पित्ताशयाच्या दगडांमुळे सामान्यतः लक्षणे उद्भवत नाहीत. जेव्हा पित्ताचा दगड अडकतो आणि तुमच्या प्रणालीतून पित्ताचा प्रवाह रोखतो तेव्हाच लक्षणे दिसतात.
- तुमच्या वरच्या पोटात वेदना, अनेकदा उजवीकडे, फक्त तुमच्या फासळीखाली
- तुमच्या उजव्या खांद्यावर किंवा पाठीत दुखणे
- पोटात अस्वस्थता
- उलट्या होणे
- अपचन, छातीत जळजळ आणि गॅससह इतर पाचन समस्या
- तीव्र ओटीपोटात दुखणे, विशेषत: वरच्या उजव्या चतुर्थांश भागात किंवा ओटीपोटाच्या मध्यभागी, जे मागच्या किंवा उजव्या खांद्यावर पसरू शकते.
- मळमळ आणि उलटी.
- कावीळ (त्वचा आणि डोळे पिवळे होणे) जर दगड पित्त नलिकेत अडथळा आणत असेल.
जर तुम्हाला गंभीर संसर्ग किंवा जळजळ होण्याची चिन्हे असतील तर तुमच्या डॉक्टरांना भेटा किंवा रुग्णालयात जा:Gallbladder stone in Marathi
- पोटदुखी जे कित्येक तास टिकते किंवा तीव्र असते
- ताप आणि सर्दी
- पिवळी त्वचा किंवा डोळे
पित्त खडे होण्याचे कारण | Causes of Gallstones
कारणे: पित्त खडे होण्याचे नेमके कारण पूर्णपणे समजलेले नाही, परंतु अनेक घटक त्यांच्या निर्मितीस कारणीभूत ठरू शकतात:Gallbladder stone in Marathi
- अतिरिक्त कोलेस्टेरॉल: जेव्हा पित्तामध्ये कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण जास्त असते किंवा कोलेस्टेरॉल विरघळण्यासाठी पित्त क्षार अपुरे असतात तेव्हा त्यामुळे दगड तयार होऊ शकतात.
- पित्ताशयाची हालचाल समस्या: जर पित्ताशय योग्यरित्या रिकामे होऊ शकले नाही किंवा ते कार्यक्षमतेने आकुंचन पावले नाही तर, पित्त एकाग्र होऊ शकते आणि दगड तयार होण्यास हातभार लावू शकतो.
- बिलीरुबिन असंतुलन: लाल रक्तपेशींचे अत्याधिक बिघाड किंवा बिलीरुबिन चयापचयात व्यत्यय आणणार्या परिस्थितीमुळे रंगद्रव्य दगड तयार होऊ शकतात.
तुमच्या पित्तामध्ये खूप कोलेस्टेरॉल आहे. आपल्या शरीराला पचनासाठी पित्त आवश्यक आहे. हे सहसा कोलेस्टेरॉल विरघळते. परंतु जेव्हा ते तसे करू शकत नाही, तेव्हा अतिरिक्त कोलेस्टेरॉल दगड बनवू शकते.
तुमच्या पित्तामध्ये खूप जास्त बिलीरुबिन आहे. सिरोसिस, संक्रमण आणि रक्त विकारांसारख्या परिस्थितींमुळे तुमचे यकृत खूप जास्त बिलीरुबिन तयार करू शकते.
तुमचे पित्ताशय संपूर्णपणे रिकामे होत नाही. यामुळे तुमचे पित्त खूप एकाग्र होऊ शकते.
इतर जोखीम घटक:Gallbladder stone in Marathi
लठ्ठपणा, जास्त चरबीयुक्त आहार, जलद वजन कमी होणे, पित्ताशयाच्या दगडांचा कौटुंबिक इतिहास, वय (40 किंवा त्याहून अधिक), काही औषधे, हार्मोनल घटक (उदा. गर्भधारणा, हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपी) आणि काही वैद्यकीय परिस्थिती वाढू शकतात. पित्त दगड विकसित होण्याचा धोका.Gallbladder stone in Marathi
तुम्हाला पित्ताशयात खडे होण्याची अधिक शक्यता आहे जर तुम्ही:
- त्यांचा कौटुंबिक इतिहास आहे
- एक महिला आहेत
- 40 पेक्षा जास्त वयाचे आहेत
- मूळ अमेरिकन किंवा मेक्सिकन वंशाचे आहेत
- लठ्ठ आहेत
- आहारात चरबी आणि कोलेस्टेरॉल जास्त असले तरी फायबरचे प्रमाण कमी असावे
- जास्त व्यायाम करू नका
- गर्भनिरोधक गोळ्या किंवा हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपी वापरा
- तू गरोदर आहेस का?
- मधुमेह आहे
- क्रॉन्स सारखा आतड्याचा आजार आहे
- हेमोलाइटिक अॅनिमिया किंवा यकृताचा सिरोसिस आहे
- तुमचे कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यासाठी औषध घ्या
- कमी वेळात खूप वजन कमी करा
- उपवास करतात:Gallbladder stone in Marathi
पित्ताशयातील खडयांचे निदान | dignosis of gallbladder stones
निदान: पित्ताशयाच्या दगडांचा संशय असल्यास, खालील निदान चाचण्या केल्या जाऊ शकतात:Gallbladder stone in Marathi
- अल्ट्रासाऊंड. हे तुमच्या शरीराच्या आतील प्रतिमा बनवते.ही सर्वात सामान्य इमेजिंग चाचणी आहे जी पित्ताशयाची कल्पना करण्यासाठी आणि पित्ताशय शोधण्यासाठी वापरली जाते.
- रक्त चाचण्या: यकृताच्या कार्याचे मूल्यांकन करण्यात आणि पित्ताशयाच्या खड्यांमुळे उद्भवणारी कोणतीही गुंतागुंत शोधण्यात या मदत करू शकतात.
- सीटी स्कॅन स्थापित करण्यासाठी. विशेष एक्स-रे तुमच्या डॉक्टरांना तुमच्या पित्ताशयासह तुमच्या शरीराच्या आत पाहू देतात.
- चुंबकीय अनुनाद कोलांजियोपॅन्क्रिएटोग्राफी (MRCP). ही चाचणी तुमच्या यकृत आणि पित्ताशयासह तुमच्या शरीराच्या आतील चित्रे तयार करण्यासाठी चुंबकीय क्षेत्र आणि रेडिओ लहरींच्या नाडी वापरते.
- Cholescintigraphy (HIDA स्कॅन). ही चाचणी तुमची पित्ताशयाची पिळणे योग्यरित्या पिळते की नाही हे तपासू शकते. तुमचे डॉक्टर एक निरुपद्रवी किरणोत्सर्गी सामग्री इंजेक्ट करतात जे अवयवापर्यंत पोहोचते. त्यानंतर एक तंत्रज्ञ त्याची हालचाल पाहू शकतो. यामुळे पित्ताशयाच्या खड्यांपासून पित्ताशयाचा दाह (पित्ताशयाचा दाह) निदान करण्यात मदत होऊ शकते.
- एंडोस्कोपिक रेट्रोग्रेड कोलेंजियोपॅन्क्रिएटोग्राफी (ईआरसीपी). तुमचे डॉक्टर तुमच्या तोंडातून तुमच्या लहान आतड्यापर्यंत एंडोस्कोप नावाची ट्यूब चालवतात. ते एक डाई इंजेक्ट करतात जेणेकरून ते एंडोस्कोपमधील कॅमेर्यावर तुमची पित्त नलिका पाहू शकतील. ते बहुतेकदा नलिकांमध्ये गेलेले कोणतेही पित्ताशय बाहेर काढू शकतात, परंतु हे केवळ तेव्हाच केले जाते जेव्हा प्रक्रियेचा एक भाग म्हणून उपचार नियोजित केले जातात कारण ते आक्रमक आहे.Gallbladder stone in Marathi
- एंडोस्कोपिक अल्ट्रासाऊंड. ही चाचणी अल्ट्रासाऊंड आणि एन्डोस्कोपी एकत्र करून पित्ताशयातील खडे शोधतात जे इतर इमेजिंगसह दिसणे कठीण असते, जसे की सामान्य पित्त नलिकामध्ये जेव्हा ते स्वादुपिंडातून जाते.
पित्ताशय खडे वर उपचार | Gallstone Treatment
उपचार: पित्ताशयावरील दगडांसाठी उपचार पर्यायांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:Gallbladder stone in Marathi
शस्त्रक्रिया: सर्वात सामान्य उपचार म्हणजे लॅपरोस्कोपिक कोलेसिस्टेक्टोमी, पित्ताशय काढून टाकण्यासाठी कमीत कमी आक्रमक शस्त्रक्रिया.
- लॅपरोस्कोपिक कोलेसिस्टेक्टॉमी. पित्ताशयाच्या खड्यांसाठी ही सर्वात सामान्य शस्त्रक्रिया आहे. शल्यचिकित्सक लहान कटांद्वारे (चिरा) कार्य करतात. ते तुमच्या पोटात लॅपरोस्कोप नावाची एक अरुंद नलिका लहान कापून टाकतात. ट्यूबमध्ये एक लहान प्रकाश आणि कॅमेरा असतो. डॉक्टर तुमची पित्ताशयाची मूत्राशय दुसर्या लहान कापून विशेष उपकरणे वापरून बाहेर काढतील. तुम्ही सहसा त्याच दिवशी घरी जाल.
- ओपेन कोलेसिस्टेक्टोमी तुमचे पित्ताशय काढून टाकण्यासाठी तुमचे डॉक्टर तुमच्या पोटात मोठे कट करतात. त्यानंतर काही दिवस तुम्ही हॉस्पिटलमध्ये राहाल. जर तुम्हाला रक्तस्त्राव विकार असेल तर तुम्हाला खुली शस्त्रक्रिया करावी लागेल. तुम्हाला गंभीर पित्ताशयाचा आजार असल्यास, खूप जास्त वजन असल्यास किंवा तुमच्या गर्भधारणेच्या शेवटच्या तिमाहीत असल्यास देखील तुम्हाला याची आवश्यकता असू शकते.
- दोन्ही प्रकारच्या शस्त्रक्रियेसाठी, तुम्हाला सामान्य ऍनेस्थेसिया मिळेल. याचा अर्थ प्रक्रियेदरम्यान तुम्ही जागे होणार नाही.Gallbladder stone in Marathi
- पित्ताचे खडे तुमच्या पित्त नलिकांमध्ये असल्यास, तुमचे डॉक्टर शस्त्रक्रियेपूर्वी किंवा शस्त्रक्रियेदरम्यान ते शोधण्यासाठी आणि काढण्यासाठी ERCP वापरू शकतात.
- नॉनसर्जिकल उपचार: जर तुमची दुसरी वैद्यकीय स्थिती असेल आणि तुमच्या डॉक्टरांना वाटत असेल की तुम्ही शस्त्रक्रिया करू नये, तर ते तुम्हाला त्याऐवजी औषध देऊ शकतात. चेनोडिओल (चेनोडो l) आणि ursodiol (Actigall, Urso 250, Urso Forte) कोलेस्टेरॉलचे दगड विरघळतात. ते सौम्य अतिसार होऊ शकतात.
- दगड पूर्णपणे विरघळण्यासाठी तुम्हाला वर्षानुवर्षे औषध घ्यावे लागेल आणि तुम्ही ते घेणे थांबवल्यानंतर ते परत येऊ शकतात.
पित्ताशय खडे होऊ नये म्हणून काय करावे? | Preventing Gallbladder stone in Marathi
- माशाचे तेल आणि ऑलिव्ह ऑइल यांसारखे फायबर आणि चांगल्या चरबीयुक्त निरोगी आहार घ्या. परिष्कृत कार्ब, साखर आणि अस्वास्थ्यकर चरबी टाळा.
- नियमित व्यायाम करा.
- लठ्ठपणा हा जोखमीचा घटक असला तरी कमी वेळात भरपूर वजन कमी करणारा आहार टाळा.
- जर तुम्ही स्त्रीला पित्ताशयाचा खडे होण्याचा उच्च धोका असेल (उदाहरणार्थ, तुमच्या कौटुंबिक इतिहासामुळे किंवा इतर आरोग्य स्थितीमुळे), तुम्ही हार्मोनल गर्भनिरोधक वापरणे टाळावे की नाही याबद्दल तुमच्या डॉक्टरांशी बोला.
You may also read : मूत्रविकार वरील उपयोगी घरगुती उपाय | Top 10 Home remedies for urine infection in Marathi अपचनसाठी घरगुती उपाय | Top 10 Home remedies for Acidity in Marathi
पित्ताशयतील खडे वर घरगुती उपाय | Top remedies for Gallbladder stones in Marathi
Gallbladder stone in Marathi
- व्यायाम करणे
- आहारात बदल करणे
- पेपरमिंट चहा पेपरमिंटमध्ये मेन्थॉल असते, एक सुखदायक संयुग जे वेदना कमी करण्यास प्रोत्साहन देते. याचा उपयोग पोटदुखी कमी करण्यासाठी, पचन सुधारण्यासाठी आणि मळमळ कमी करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
- ऍपल सायडर व्हिनेगर कच्च्या सफरचंद सायडर व्हिनेगरमध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात जे पित्ताशयातील वेदना कमी करण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतात.
- पित्ताशयाच्या वेदनांवर उपचार करण्यासाठी, कोमट पाण्यात 2 चमचे सफरचंद सायडर व्हिनेगर विरघळवा. वेदना कमी होईपर्यंत हे टॉनिक प्या. ऍपल सायडर व्हिनेगर सरळ न पिणे महत्वाचे आहे, कारण आम्ल तुमच्या दातांना इजा करू शकते.
- हळद हळद हा एक मसाला आहे ज्याचा वापर आरोग्याच्या अनेक आजारांवर उपचार करण्यासाठी केला जातो. हळदीमध्ये कर्क्यूमिन असते, जे त्याच्या दाहक-विरोधी आणि उपचार फायद्यांसाठी ओळखले जाते.
- मॅग्नेशियम पित्ताशय रिकामे करण्यासाठी मॅग्नेशियम एक उपयुक्त घटक असू शकतो. मॅग्नेशियमच्या कमी झाल्यास पित्त दगड तयार होण्याचा धोका वाढू शकतो.
अचूक निदान, योग्य उपचार आणि पित्ताशयावरील दगडांबाबत वैयक्तिकृत सल्ल्यासाठी आरोग्यसेवा व्यावसायिकांशी सल्लामसलत करणे महत्त्वाचे आहे.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
कोणत्या पदार्थांमुळे पित्त खडे होतात?Gallbladder stone in Marathi
सॉसेज आणि मांसाचे फॅटी कट.लोणी, तूप आणि स्वयंपाकात वापरण्याची डुकराची चरबी.मलईहार्ड चीज केक आणि बिस्किटे स्थापित करण्यासाठी.नारळ किंवा पाम तेल असलेले अन्न.
पिण्याच्या पाण्याने पित्ताशयातील खडे निघू शकतात का?
पित्ताशयातील खडे हाताळण्यासाठी शस्त्रक्रिया हा एकमेव मार्ग नाही. हे नैसर्गिक आणि सोपे मार्ग तुम्हाला पित्ताशयातील खडे विरघळण्यास मदत करतील. पुरेसे पाणी पिणे हा कोणत्याही संभाव्य दुष्परिणामांशिवाय पित्ताशयातील खडे विरघळण्याचा सर्वात सुरक्षित आणि त्रासमुक्त मार्ग आहे.Gallbladder stone in Marathi
पित्ताशयाच्या दगडांवर नैसर्गिक उपचार करता येतात का?
औषधोपचार आणि शस्त्रक्रियेने अनेकदा पित्ताशयाच्या तक्रारी दूर केल्या जात असताना, बरेच लोक लक्षणे व्यवस्थापित करण्यासाठी नैसर्गिक उपायांसह त्यांची पूर्तता करतात. आहारातील बदल, अॅक्युपंक्चर आणि योगासने सर्व मदत करू शकतात.
पित्ताशयाच्या दगडांमुळे वजन वाढते का?
होय, पित्ताशयाचा आजार आणि लठ्ठपणा यांचा संबंध आहे.
पित्ताशयाच्या खड्यांसह मी भात खाऊ शकतो का?
तांदूळ, ओट्स आणि इतर संपूर्ण धान्ये देखील तुमच्या पित्ताशयाला सुरळीतपणे कार्य करण्यास मदत करू शकतात, ज्यामुळे तुम्हाला पित्ताशयाचा त्रास होणार नाही.